سالی که نکوست از یک ماه مانده به بهارش پیداست!

سالی که نکوست از یک ماه مانده به بهارش پیداست! کرمانشاه - معمولا در طبیعت و سرشت مخلوقات الهی نظمی بی بدیل است که هرگاه به اراده ذات پاکش کمی به هم بخورد، همه گیج و سردرگم می شویم تصور کنید مثلا در فصل تابستان برف ببارد یا در زمستانی که انتظار سفیدی برف هست، سیاهه گرد و غبار جاگیر شود.

امروز صبح که مردم استان کرمانشاه می خواستند یک روز کاری دیگر را آغاز کنند، به ناگاه و به جای اینکه یک صبح دل انگیز زمستانی و در آستانه بهاری را ببینند اما ناگهان نفسشان بند آمد، چشمانشان کم سو شد و روحیه شان هم دگرگون.
آری، بازهم شروع شد، گرد و غبار را می گویم همان که قریب به یک دهه است هر ماه و حتی هر هفته یکبار سری به غرب کشور و استان ما می زند و مهمانی ناخوانده است.
پدیده ریزگردها و گرد و غبار حدود یک دهه است به عنوان یک پدیده خود را به مردمان غرب ایران تحمیل کرده و در سالهای اخیر که پدیده نامیمون دیگری با این گرد و غبارها ائتلاف کرده بوند یعنی خشکسالی، عرصه را برای زندگی عادی و روزانه مردم تنگ کرده و خسارتهای زیادی را در حوزه سلامت شهروندان و حتی محصولات کشاورزی سبب شده است.
در حالی که وقوع این پدیده در فصول خشک سال مانند تابستان و ماه پایانی و آغازین بهار و پائیز تا حدودی توجیه دارد اما می بینیم که زنگ خطر را امروز (چهارم اسفند) مردم استان کرمانشاه با پدیده غلیظ گرد و غبار و دید کمتر از 100 متر شنیدند و این نگرانی ایجاد شده است که سال آینده سال پرگرد و غباری برای غرب نشینان ایران زمین باشد.
برخی ها بر این باورند که پدیده گرد و غبار را که عموما منشا آن از صحراهای عربستان و دشتهای عراق و اردن است، می توان با تدابیری مانند قیر پاشی، ایجاد فضاهای سبز و.. تحت کنترل درآورد.
این گمانه زنی و فریادهای مردم استان کرمانشاه و استانهای همجوار مانند ایلام، کردستان، لرستان و کمی آنسوتر استانهای جنوبی کشور همواره مطرح بوده و البته به جایی هم نرسید تا اینکه سال گذشته، گرد و غبار چتر خود را چند روزی گسترده تر کرد و به استانهایی چون تهران و استانهای شمالی و مرکزی کشور و .. نیز رسانید و اینجا بود که بلافاصله مسوولین ما هم دست به کار شدند و هیئتی را برای مذاکره روانه کشور عراق کردند.
آنگونه که گفته می شود نتیجه مذاکرات میان هیئت ایرانی با کشورهای گرد و غبار خیز منجر به امضای تفاهمنامه ها و پروتکل هایی شده است هرچند تا به امروز در عینیت و واقعیت کار خاصی انجام نشده است.
آسیب رسانی گرد و غبار تا آنجاست که علاوه بر آنکه به سلامت کودک، پیر ، بیماران قلبی و تنفسی و سایر اعضای جامعه ترحمی ندارد که به نباتات و رستنی ها بخصوص در بخش کشاورزی، زراعت و باغات نیز رحم نکرده و خسارتهای بسیاری را ناشی می شود.
در سالهای گذشته، استان کرمانشاه که قطب کشاورزی غرب ایران نیز می باشد در حوزه های باغی و زراعی بر اثر این پدیده بسیار متضرر شد و بخش زیادی از خسارتهایی که به کشاورزی استان وارد شد، جدای از مساله خشکسالی ناشی از همین ریزگردهایی بود که مجال نفس کشیدن را از گیاه و گل و درخت ربودند و در نهایت مرگ کشاورزی و باغات استان را در پی داشت.
شایسته و روا نیست استانی که هشت سال غبار جنگ را بر روی شانه های خسته اش تحمل کرد، امروز نوع دیگر این غبار را که از قضا باز هم از ناحیه عراق می باشد، تحمل نماید.
سرعت پیشرفتهای علمی امروز به گونه ای است که نمی توان به این پدیده به عنوان دردی بدون درمان نگاه کرد و مطمئنا برای کنترل این پدیده نیز راه هایی هست و شاید در وهله اول یک دیپلماسی قوی و رایزنی از بالا در میان مسوولین کشورمان با کشورهای همسایه کارساز افتد و با مدد گرفتن از سازمانهای زیست محیطی بین المللی بتوان چاره ای برای زدودن ریزگردها اندیشید که البته بر این باوریم این اراده در مسوولین کشورمان وجود دارد.
آنگونه که هواشناسی استان کرمانشاه پیش بینی کرده است از اواخر امروز این سامانه غبار زا که دید را به زیر 100 متر کاهش داده بود و سبب به تعطیلی کشاندن مراکز آموزش عالی، مدارس سه مقطع ابتدائی، راهنمائی و دبیرستان و ادارات شده بود، از استان خارج می شود اما قطع به یقین این تازه اول راه است و به قولی سالی که نکوست از بهارش پیداست حال آنکه نکو بودن سال آینده را ما کرمانشاهیان از یک ماه مانده به بهارش نیز می بینیم!
شاید شهروندان عادی به دلیل اشتغال به امور روزانه شان از خطرات این پدیده که سلامت آنها را تهدید می کند زیاد آگاه نباشند و فکر کنند که این یک امر طبیعی است که با زدن یک ماسک رفع می شود اما پزشکان بر این باورند که این ریزگردها می توانند بشدت سلامت افراد بخصوص سالمندان، کودکان و افرادی که سابقه بیماریهای قلبی و عروقی و تنفسی همچون آسم و برونشیت را دارند، به مخاطره اندازد به همین دلیل توصه شان این است که در چنین روزهایی تا حد امکان کسی از منزل خارج نشود.
پس نکوست که از همین الان که فرصت نسبتا مناسب است و هنوز بهار و تابستان و البته بادهای پائیزی از راه نرسیده اند، فکری به حال این وضعیت نابسامان کرد حتی اگر به قیمت معطل ماندن برخی برنامه های دیگرمان شده چرا که امروز اولویت را باید به مساله کنترل ریزگردها و تنشهای زیستی ناشی از آن بدهیم.
در شرایطی که ایستگاههای سنجش آلودگی در سطح شهر کرمانشاه شدت ریزگردها در هر متر مکعب را دو هزار و 500 میکروگرم یعنی بیش از 16 برابر حد استاندارد (150 میکروگرم در هر متر مکعب) نشان می دهد که مورد تاکید مدیرکل محیط زیست استان کرمانشاه نیز می باشد، آیا زندگی می تواند روالی عادی داشته باشد؟
تازه این رقم در شهر کرمانشاه که مجهز به ایستگاههای مذکور است، می باشد و قطعا در شهرستانهای مبدا چون قصر شیرین و سرپل ذهاب به مراتب شدت آلایندگی بیش از این رقم هاست.
بنابراین جا دارد مسوولین رده بالای کشور، نمایندگان و مدیران عالی استان برای نجات اکوسیستمهای انسانی، جانوری و گیاهی و کاستن از تنشهای جسمی و روانی این پدیده نامیمون از هر دری وارد شوند و کار را به جلسات اضطراری در عمق آلودگیهایی که در بهار و تابستان و حتی پاییز آتی خواهیم داشت، واگذار نکنند چرا که امروز نیز دیر شده چه رسد به فردا و فرداهای دیگر.
لازم به یادآوری است به دلیل نفوذ سامانه ناپایداری که از روز گذشته و از مدیترانه به جو استان و غرب کشور نفوذ کرده است، آلودگی و گرد و غبار غلیظی بر جو استان کرمانشاه غالب شد که سبب به تعطلیلی کشاندن مدارس سه نوبت صبح، مراکز آموزش عالی و ادارات اغلب شهرستانهای استان (غیر از شهرستانهای شرقی) شد.