بازارچه های مرزی؛ سیاه، سفید، خاکستری/ محمد جمشیدی

اگر طبق روال قانونی این بازارچه ها را به منطقه آزاد تجاری تبدیل نمائیم شرایط ناامنی اقتصادی که یکی از پیامدهای منفی وجود اینگونه بازارچه هاست روی نخواهد داد.

کردپرس: وجود بازارچه های مرزی در هر کشوری می تواند به عنوان یک تیغ دو لبه عمل کند. از یک طرف می تواند موجب بی ثباتی مرز شده و اقتصاد داخلی را فلج نماید و از طرف دیگر می تواند رونق تجارت و توسعه چند جانبه کشور را به دنبال داشته باشد.

به عبارت دیگر همانگونه که وجودشان فرصت محسوب می شود باید واژه تهدید نیز برایشان متصور شود. بازارچه جوانرود در استان کرمانشاه از آن دسته بازارچه های مرزی است که روزانه پذیرای حجم بالایی از کالا و مسافر است.

فرماندار جوانرود در خصوص این بازارچه با اشاره به اینکه محوریت خاصی دارد می گوید: بازار جوانرود به واسطه نزدیکی به مرکز استان و همچنین داشتن فاصله کمی با استان های همجوار از جمله همدان، ایلام و لرستان و قرابت مسافتی که با سایر شهرستان های استان دارد به عنوان یک بازارچه فعال و پر رونق مطرح شده است.

علی رستمی قیمت نازل، تنوع اجناس، میهمان نواز بودن مردم منطقه و بکر بودن طبیعت شهرستان را از مهمترین عوامل جذب مسافر به جوانرود برشمرد. وی افزود: در حال حاضر 3 بازارچه در این شهرستان فعال است که ماهیانه یک میلیون و 500 هزار نفر مسافر از آنها دیدن می کنند که افزایش تعداد بازارچه ها از یک به 3 بازار نشان از حجم بالای مسافرین است. وی عمده ترین اقلام موجود بازارچه ها را وسایل الکترونیکی و برقی از جمله LCD، LED، لوازم خانگی، گوشی تلفن همراه، لوازم آرایشی و بهداشتی و ظروف ذکر و تصریح کرد:قیمت ارائه شده به مشتریان در اینگونه بازارها حداقل بین 200 تا 300 هزار تومان کمتر از قیمت همان جنس در مراکز شهرستان های دیگر استان است که از این نظر وجود این بازارچه ها به نفع مردم است.

رستمی فصل بهار و تابستان را ایام رونق اینگونه بازارچه ها ذکر و خاطرنشان ساخت: در حال حاضر ماهیانه 100 میلیارد تومان افزایش گردش پول در سطح بانک های شهرستان داریم که نسبت مدت مشابه سال گذشته 26 درصد رشد را نشان می دهد. فرماندار جوانرود افزود: از آنجا که این شهرستان مرز مشترک با کشورهای خارجی ندارد و اجناس بازارچه ها نیز از شهرستان های قصرشیرین، ثلاث باباجانی و پاوه وارد می شود و همچنین به واسطه شیب تند منطقه و صعب العبور بودن اکثر راه ها به منظور ترانزیت کالا معمولاً قاچاق کالا خیلی کم روی داده و تقریباً صفر است.

رئیس شورای تأمین شهرستان جوانرود با اشاره به اینکه دو هفته یکبار هم جلسه تنظیم بازار در شهرستان برگزار می شود گفت: فرمانداری و سایر ارگان های مسئول از تیم های فعالی در زمینه نظارت و کنترل بازارچه ها برخورد دارند که این موضوع نیز به عدم پرداختن فعالین بازارچه ها برخورد دارند که این موضوع نیز به عدم پرداختن فعالین بازارچه هعا به قاچاق کالا کمک شایان توجهی نموده است. رستمی خرید کالا با نازلترین قیمت به واسطه کم بودن واسطه ها را یکی از اساسی ترین جنبه های مثبت وجود بازارچه ها دانست و افزود: اگر مرز را تقویت نموده و معاملات هدفمند شوند درآمد بیشتری نصیب مرزنشینان می شود.

وی در زمینه گارانتی محصولات و کالاهای موجود در بازارچه ها تصریح کرد: اجناسی که قیمت نازلی داشته باشند گارانتی ندارند اما تاجرانی که اجناس خود را به صورت محموله وارد نموده و به فروش می رسانند گارانتی محصولات خود را تضمین می کنند. رستمی ادامه داد: اگر ورود و خروج کالاها در بازارچه ها هدفمند نشود قطعاً پیامدهای منفی و ناگواری برای اقتصاد کشور به دنبال خواهد داشت.

مرادیان فرمانده انتظامی شهرستان جوانرود نیز درخصوص بازارچه این شهرستان ضمن تأکید بر استقرار و ساماندهی گمرک در آن گفت: برابر قانون هر گونه وسیله و کالای بدون برگ ترخیص گمرک قاچاق محسوب می شود. وی افزود: از آنجا که این شهرستان با کشورهای خارجی مرز مشترکی ندارد و اجناس موجود در بازارچه ها از شهرستان هایی همانند پاوه، مریوان، بانه و ثلاث وارد می شوند میزان قاچاق به حداقل می رسد اما اگر احساس شود که چنین امری در حال وقوع است قطعاً نیروی انتظامی به موضوع ورود خواهد کرد.

مرادیان برخورد با فروشندگان و واردکنندگان کالاهای ضد ارزشی همچون مشروبات الکلی را از وظایف ذاتی نیروی انتظامی برشمرد و خواستار صدور کارت پیله وری برای فعالان بازارچه شد.

وی افزود: اگر بر فعالیت اینگونه بازارچه ها نظارت نباشد و فکری به حال ورود کالاهای بی کیفیت چینی نشود اقتصاد کشور لطمه خواهد خورد.

دکتر سهراب دل انگیزان کارشناس اقتصاد در این خصوص می گوید: به منظور جلوگیری از بوجود آمدن ابهام قانونی در بازارچه ها بهترین کار این است که این بازارچه ها را رسمی اعلام نموده و به منطقه آزاد تجاری تبدیل شوند، کشش و جاذبه بیشتری داشته و بدین واسطه از پرداخت مالیات و عوارض گمرکی معاف شوند.

وی کثرت مبادلات مرزی، رونق تجارت، پذیرش بیشتر گلوگاه ها برای پذیرش مسافر دو طرفه، توسعه صادرات، تقویت روابط اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و... مراودات پولی، تقویت حوزه گردشگری و استفاده از دانش فنی طرفین را از مهمترین مزایای وجود بازارچه های مرزی عنوان کرد.

این کارشناس ادامه می دهد؛ از آنجا که کالاها و اجناس در اینگونه بازارچه ها ارزانتر و جذاب تر بوده و به راحتی جابجا می شوند؛ اگر آنها را به رسمیت نشناسیم کل کارها غیر قانونی می شوند.

دل انگیزان افزود: اگر طبق روال قانونی این بازارچه ها را به منطقه آزاد تجاری تبدیل نمائیم شرایط ناامنی اقتصادی که یکی از پیامدهای منفی وجود اینگونه بازارچه هاست روی نخواهد داد.

وی رفت و آمد غیرقانونی، قاچاق کالا، ضربه خوردن به تولید داخلی و به مشکل برخوردن سایر تجار و بازرگانان را از مهمترین عوارض منفی بازارچه ها عنوان و تصریح کرد: مردم بواسطه قیمت پائین کالا و خدمات و همچنین عدم پرداخت حقوق گمرکی به شدت به بازارچه ها وابسته هستند که تبدیل آنها به منطقه آزاد و رسمی می تواند از وقوع این پیامدهای منفی جلوگیری کند.

حاتمی یکی از مسافرینی است که از یکی از استان های همجوار کرمانشاه به قصد خرید وسایل خانگی وارد جوانرود شده است. او علت حضور خود در بازارچه این شهرستان را ارزان بودن اجناس موجود عنوان می کند و می گوید: تلویزیون های LCD، ماشین های لباسشویی، کولر و.... بعضاً 300 تا 400 هزار تومان با قیمت همین اجناس در بازارهای مراکز شهرستان ها تفاوت قیمت دارد که این مسئله از نظر اقتصادی برای خانوار کاملاً مقرون به صرفه است.

کلهری یکی دیگر از خریداران با اشاره به اینکه متأسفانه جنس چینی و بی کیفیت هم در بازارچه ها فراوان هستند به نازل بودن قیمت اجناس و تنوع زیاد کالاها اذعان و بیان داشت: می توان وسایل زیادی خرید کرد و در عوض بهای کمتری نسبت به بازار شهرهای دیگر پرداخت. چند تن دیگر از مسافرین ساکن این شهرستان می گویند: عدم وجود گارانتی برای اقلامی از کالاها می تواند نقطه ضعفی به شما رود ولی در مجموع از خرید خود راضی هستیم.